Vleermuisonderzoek

Vleermuisonderzoek, ecologisch advies en monitoring

Bij ons vleermuisonderzoek maken wij gebruik van technieken zoals warmtebeeldcamera’s, akoestische camera’s, een drone met warmtebeeldcamera, batdetectoren en professionele analysesoftware. Deze technieken stellen ons in staat om vleermuizen zeer efficiënt te kunnen opsporen, tellen en determineren. Wij hoeven bij ons onderzoek daardoor geen vleermuizen te verstoren. En we kunnen we het risico van het missen van verblijfplaatsen tot een minimum beperken. Naast onze kennis van vleermuizen en natuurwetgeving hebben wij ruime ervaring in gebouwinspecties. Bovendien zijn wij ITC Level 3 gecertificeerd expert in thermografie.

Vleermuisonderzoek en ander soortenspecifiek onderzoek

Naast vleermuisonderzoek heeft Vesper ecologie zich gespecialiseerd in het onderzoek naar andere beschermde dieren zoals huismussen en gierzwaluwen. Bovendien geven wij ecologisch advies over compenserende maatregelen ten behoeve van beschermde gebouwbewonende soorten. Verder bestaan onze diensten uit het onderzoek naar de aanwezigheid, of afwezigheid van steenmarters, boommarters en kleine marterachtigen, de wezel, hermelijn en bunzing. Daarbij maken wij ondermeer gebruik van cameravallen, warmtebeeldcamera, akoestische camera, nachtkijker en van een struikrover.

Omgevingswet en vleermuisonderzoek

Alle vleermuizen in Nederland zijn streng beschermd onder de Omgevingswet en Europese wetgeving. Vleermuizen maken in de loop van het jaar gebruik van meerdere soorten verblijfplaatsen. Afhankelijk van de soort houden zich op in holle bomen of in gebouwen, onder daken en in spouwmuren. De vrouwtjes vleermuizen komen vanaf mei in kraamkolonies bijeen om jongen te krijgen. Niet alleen de vleermuizen zelf, maar ook hun verblijfplaatsen en vliegroutes zijn beschermd. En mogen dus niet worden aangetast. Bij sloop, nieuwbouw, gebouwrenovaties en het kappen van bomen is het verplicht om vooraf vleermuisonderzoek uit te laten voeren.

Waarom zijn vleermuizen beschermd?

Vleermuizen zijn bijzonder nuttige dieren, ze eten honderden insecten per nacht en helpen zo onder meer overlast door de eikenprocessierups te voorkomen. Vleermuizen bestaan al 60 miljoen jaar en hebben zich zodanig aangepast dat zij als enige diersoort kunnen jagen in het donker met behulp van echolocatie. Helaas brengen wij mensen het voortbestaan van deze bijzondere zoogdieren ernstig in gevaar. Met name ons gebruik van bestrijdingsmiddelen, het massale uitsterven van insecten en de aantasting van vleermuis verblijfsplaatsen als gevolg van bomenkap, grootschalige renovaties en woningisolatie zijn ernstige bedreigingen voor het voortbestaan van vleermuizen.

Vleermuisonderzoek bij bomenkap

Bomen zijn bijzonder belangrijk voor vleermuizen omdat ze verschillende functies voor hen vervullen. Vleermuizen gebruiken bomen om zich te kunnen oriënteren in het donker. Een bomenrij dient als een vliegroute waarlangs vleermuizen hun fourageergebied kunnen vinden. Maar loofbomen trekken ook veel insecten aan die de vleermuizen eten. Daarmee vormen bomen zelf ook belangrijke fourageergebieden voor vleermuizen. Bovendien maken boombewonende vleermuizen zoals rosse vleermuizen en de watervleermuis gebruik van spechtengaten en andere boomholtes als verblijfplaats. Het kappen van bomen kan daarom grote gevolgen hebben voor het voortbestaan vleermuizen.

Vleermuisonderzoek bij bouwwerkzaamheden

Ook wanneer in de omgeving van sloop, bouw, renovatie vleermuizen voorkomen kunnen zij hiervan het slachtoffer worden. Maar ook bij het aanbrengen van isolatie of het installeren van zonnepanelen bestaat de kans dat vleermuisverblijven in gebouwen worden aangetast. Met name bij grootschalige projecten kunnen de gevolgen voor vleermuizen bijzonder ernstig zijn. Vandaar dat het in dergelijke situaties altijd verplicht is om een vleermuisonderzoek te laten uitvoeren. Een vleermuisonderzoek is seizoensgebonden en wordt in de periode van april tot en met september uitgevoerd.

Hoe lang duurt aanvullend vleermuisonderzoek?

Een nader onderzoek naar vleermuizen is een uitgebreid onderzoek dat wordt uitgevoerd volgens de regels van het vleermuisprotocol (2021). Het vleermuisprotocol stelt minimale eisen aan een vleermuisonderzoek. Bijvoorbeeld aan de periode, het aantal veldbezoeken en de weersomstandigheden waaronder onderzoek moet worden gedaan. De regels van het vleermuisprotocol zijn een minimum inspanningsverplichting waaraan moet worden voldaan om te voorkomen dat vleermuisverblijven en vliegroutes over het hoofd worden gezien. Om geen onnodige vertraging bij ruimtelijke ontwikkelingen op te lopen is dus belangrijk om op tijd contact op te nemen voor vleermuisonderzoek.

Enkele voorbeelden van thermografie bij vleermuisonderzoek

Spouwmuurisolatie en vleermuizen

Tot voor kort werd bij het isoleren van particuliere woningen vrijwel nooit rekening gehouden met de aanwezigheid van vleermuizen. Volgens de wet is dit streng verboden, maar desondanks was het jarenlang dagelijkse praktijk dat spouwmuren van woningeigenaren zonder enige vorm van ecologisch onderzoek werden na-geïsoleerd. Als gevolg daarvan zijn vele vleermuis verblijfplaatsen vernield en werden regelmatig vleermuizen levend werden in isolatiemateriaal begraven. Aan deze illegale praktijken van isolatiebedrijven is door een uitspraak van de Raad van State een einde gekomen. In deze uitspraak wordt duidelijk gesteld dat voorafgaand aan isolatiewerkzaamheden ecologisch onderzoek moet worden gedaan.

Vleermuizen in huis

Vleermuizen zoals gewone dwergvleermuizen, meervleermuizen, laatvliegers en grootoorvleermuizen zijn gebouwbewonde dieren. Deze vleermuizen zijn voor hun verblijfruimtes afhankelijk van onze woningen en gebouwen. Ze maken gebruik van openingen en holtes in spouwmuren, onder dakpannen en op zolders van van oude gebouwen en schuren. Vleermuizen maken overigens alleen gebruik van bestaande openingen en veroorzaken dus geen schade aan isolatiematerialen en constructies. Het kan wel eens voorkomen dat een vleermuis bij mensen in huis belandt en hen daarbij de stuipen op het lijf jaagt. Zet in zo’n geval een raam openen en doe het licht uit, de vleermuis zal zich zo snel mogelijk proberen te ontsnappen.

Overlast van vleermuizen

Hoewel vleermuizen geen schade aanrichten kan het voorkomen dat zij desondanks overlast veroorzaken. Tegen het einde van de kraamperiode kunnen de jongen bijvoorbeeld in iemands huis opduiken wanneer zij de wereld willen gaan ontdekken. Ook bestaat er kans op overlast wanneer ze, vanaf augustus ’s nachts op zoek gaan naar geschikte winterverblijfplaatsen. Hierbij zwermen de vleermuizen in grote getale rond gebouwen die hen geschikt lijken om de winterslaap in door te brengen. Tijdens het zwermen laten ze soms grote hoeveelheden keutels vallen, bovendien belanden er regelmatig vleermuizen bij mensen binnen tijdens deze verkenningsvluchten.

Over Vesper ecologie

Vesper ecologie is een ecologisch adviesbureau uit de stad Groningen. We zijn gespecialiseerd in vleermuisonderzoek, huismussenonderzoek, gierzwaluwonderzoek en onderzoek naar marterachtigen. Wij werken voor woningcorporaties, overheden, ecologische onderzoeksbureau’s, aannemers en particuliere opdrachtgevers. Maak ook gebruik van onze diensten. Ons werkgebied bestaat uit de drie nooordelijke provincies Groningen, Friesland en Drenthe.

Nieuwsberichten

Vleermuizen in winterslaap

Wij werken samen met